NU’91, beroepsorganisatie voor verzorgenden en verpleegkundigen, wil dat het kabinet in het Integraal Zorgakkoord (IZA) financiële ruimte maakt om de lonen van zorgprofessionals te verhogen en om niet minder, maar meer verpleegkundigen en verzorgenden aan te nemen om de stijgende werkdruk te verlichten.
“Het is voor NU’91 volstrekt onbegrijpelijk dat het IZA voorbij gaat aan het grootste kapitaal wat we in de zorg hebben, onze verzorgenden en verpleegkundigen”, stelt voorzitter Stella Salden. NU’91 roept partijen op om met concrete oplossingen te komen voor de problemen waar verpleegkundigen en verzorgenden nu mee geconfronteerd worden. Deze oproep zal ook worden gedaan door verpleegkundigen en verzorgenden die hun vertegenwoordiger in de Tweede Kamer mailen met de oproep extra geld uit te trekken voor het wegwerken van salarisachterstanden en de hoge werkdruk.
Met het Integraal Zorgakkoord wil het Ministerie van VWS de groeiende zorgkosten de komende vier jaar niet verder laten stijgen. Nu al geeft Nederland 13 procent van zijn nationaal inkomen uit aan zorg en welzijn. Zonder ingrijpen loopt dat op naar 19 of 21 procent. Een op de zes werkt nu in de zorg. Met deze maatregelen wil het kabinet voorkomen dat dit oploopt tot een op de vier, zoals de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) vorig jaar becijferde. In totaal wil VWS in 2026 een bedrag van 1,3 miljard aan zorgkosten bezuinigen. Om de hoge werkdruk voor het zorgpersoneel af te bouwen wil het kabinet vooral de vraag naar zorg afremmen, bijvoorbeeld door onbewezen zorg niet meer te vergoeden. De afgelopen maanden heeft VWS met partijen onderhandeld over het akkoord, van ziekenhuizen tot huisartsen, van zorgverzekeraars tot patiënten federaties. Voor NU’91 is het volstrekt onacceptabel dat NU’91 en de vakbonden niet zijn betrokken bij het concept zoals dat er nu ligt.
Dat er iets moet veranderen om de zorg in de toekomst overeind te houden is ook voor NU’91 meer dan duidelijk. Maar het IZA gaat voorbij aan de echte problemen van zorgprofessionals. Hoewel de SER onlangs nog vaststelde dat verpleegkundigen en verzorgenden geen marktconform salaris ontvangen, komt hier geen extra geld voor beschikbaar. Stella Salden: “Het moet duidelijk zijn dat je verpleegkundigen en verzorgenden nodig hebt om zorg te kunnen bieden. Zonder hen is er geen zorg mogelijk en dus ook geen omzet. We zullen nu moeten investeren in onze zorgprofessionals. Daarbij hoort een salaris dat past bij de zwaarte en verantwoordelijkheden van het vak.”
In juli bood NU’91 met de vakbonden en werkgeverskoepels een gezamenlijk manifest aan de Tweede Kamer en ministers aan. Daarin riepen bonden en werkgevers op extra te investeren in personeel in de zorg. Daar is sindsdien echter niets mee gedaan. “De lonen van verzorgenden en verpleegkundigen lopen nog steeds achter op de arbeidsmarkt en de loonkloof is niet gedicht. Tel daarbij de oplopende inflatie en het koopkrachtverlies op. Hierdoor worden deze groepen extra hard geraakt. Een groot deel van de verzorgende kan zelfs geen economisch onafhankelijk bestaan opbouwen en heeft geldzorgen wat weer leidt tot extra ziekteverzuim”, aldus Salden.
Volgens NU’91 los je met het stellen van een maximum aan zorgprofessionals problemen als personeelstekort en werkdruk niet op. “Die werkdruk is veel te hoog. Omdat de zorgvraag steeds stijgt, zal dat probleem alleen maar groter worden. Het akkoord wil meer taken verplaatsen naar de wijkzorg, maar die is nu al overbelast en kampt met grote tekorten aan personeel om aan de toenemende vraag te kunnen voldoen”, aldus de voorzitter.
In het akkoord staat onder meer dat de tijd voor administratie met 5 procent moet verminderen en dat er 48 miljoen wordt uitgetrokken voor onderzoek en ontwikkelen van richtlijnen en kwaliteitsstandaarden. De hoge werkdruk en de salarisachterstanden bij verpleegkundigen en verzorgenden worden hiermee echter niet opgelost, aldus NU’91. Daardoor is het toekomstige rampscenario niet van de baan en zullen artsen en verpleegkundigen in de toekomst zorg moeten afwijzen. De kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg zal minder worden. “Door schaarste zullen we met minder mensen meer zorg moeten leveren. We verzanden met het Zorgakkoord weer in werkgroepen zonder daadwerkelijke en concrete acties om het personeel en de arbeidsmarkt in de zorg te verbeteren en aantrekkelijk te maken om blijvend in te werken”, stelt Salden.
