NU’91 heeft in december 2020 met alle zorgwerkgevers, collega-vakbonden en de beroepsvereniging V&VN overeenstemming bereikt over afspraken rond de functiedifferentiatie. De overeengekomen verklaring functiedifferentiatie zorgt ervoor dat verpleegkundigen en andere professionals voortaan (beter) betrokken moeten worden bij de creatie van verschillende functies binnen hetzelfde beroep. Daarbij zijn competenties en ervaring leidend en niet alleen het diploma.
De discussie rond functiedifferentiatie en het werken op meerdere niveaus in het verpleegkundige domein is een thema dat al zo’n 45 jaar speelt. In het najaar van 2019 werd het wetsontwerp BIG II, dat tot grote commotie onder de verpleegkundige beroepsgroep in Nederland had geleid, ingetrokken. Toenmalig minister Bruins besloot, vanwege de grote weerstand onder verpleegkundige beroepsgroep, het wetsontwerp niet in te dienen. In opdracht van minister Bruins werd bemiddelaar Rinnooy Kan verzocht om de gerezen problemen in kaart te brengen, te bemiddelen en te adviseren. De conclusie van de minister naar aanleiding van de bevindingen van Rinnooy Kan was als volgt: laat betrokken partijen samen tot een breed gedragen oplossing komen. NU’91 heeft afgelopen maanden samen met werkgevers, collega-vakbonden en het actiecomité Wet Big II dit proces gelopen. Resultaat hiervan is de verklaring functiedifferentiatie waarover overeenstemming is bereikt. Alle partijen hebben getekend, behalve het actiecomité Wet Big II. Zij komen hierover nog met een verklaring naar buiten.
Voor NU’91 waren een aantal zaken van belang die in het overleg over de verklaring zijn ingebracht. Een van de uitgangspunten was dat wij uitgingen van een onverdeeld beroep waarin niet slechts het diploma leidend is, maar de competenties en ervaring van zorgprofessionals zwaar meetellen. Daarnaast was een belangrijk uitgangspunt de zeggenschap van de professionals over ontwikkelingen binnen de eigen organisatie. Een door NU’91 gewenst onafhankelijk kwaliteitsregister voor verpleegkundigen is niet opgenomen in deze verklaring, daarentegen zal het wel aandacht krijgen op andere plekken.
De verklaring is belangrijk, omdat we in de praktijk zien dat zorginstellingen soms nog functiedifferentiatie doorvoeren volgens de systematiek van BIG II. Ervaren verpleegkundigen komen dan bijvoorbeeld niet in aanmerking voor bepaalde functies of ontwikkelmogelijkheden, omdat zij blijkbaar niet het juiste diploma hebben. En dat terwijl veel van deze verpleegkundigen vanwege hun vooropleiding, competenties en ervaring wel degelijk op het gevraagde niveau werken. Met de afspraken in de verklaring kunnen NU’91 en overige vakbonden zorginstellingen hier voortaan op aanspreken.
Bij invoering en bij verdere uitwerking van functiedifferentiatie worden de volgende uitgangspunten gehanteerd:
Transparant en in overleg
Draagvlak
Breder kijken dan diploma
De verklaring markeert een aantal belangrijke uitgangspunten waarbij wij ons realiseren dat er nog geen definitieve streep kan worden gezet onder de discussie over functiedifferentiatie. Ontwikkelingen in de zorg en binnen het verpleegkundige domein gaan altijd door. Deze ontwikkelingen vragen om een kritische blik op de verpleegkundige beroepsprofielen welke op termijn geëvalueerd en bijgesteld moeten worden. Een actieve betrokkenheid van de zorgprofessionals is daarbij in onze ogen noodzakelijk.
NU’91 is van mening dat deze verklaring niet meteen alles oplost. Maar wel zijn wij zijn van mening dat deze verklaring de positie van verpleegkundigen en de zeggenschap over functiedifferentiatie sterker maakt, zodat functiedifferentiatie samen met de beroepsgroep vormt krijgt, in plaats van dat er over hen besloten wordt.
Als je te maken krijgt met functiedifferentiatie binnen je eigen organisatie kun je daar, op basis van de overeengekomen verklaring, met je collega’s over meepraten. Als er voorbij wordt gegaan aan wat je in huis hebt, is het zaak dit te melden bij bijvoorbeeld de ondernemingsraad. NU’91 gaat actief ondernemingsraden wijzen op de afspraken uit de verklaring en werkgevers en ondernemingsraden aanspreken als gemaakte afspraken niet worden nagekomen.
Download hier de verklaring functiedifferentiatie
