Rijke landen halen steeds vaker verpleegkundigen uit arme landen om personeelstekorten tegen te gaan. Zeker nu omikron zorgt voor een ongekend hoge uitval neemt het werven toe. Uit onderzoek van de International Council of Nurses (ICN) blijkt dat het tekort aan zorgpersoneel in arme landen te groot wordt. Zo groot, dat de zorg in die landen ontwricht wordt. NU’91 staat als de enige Nederlandse vertegenwoordiger van de ICN, de internationale koepel van verpleegkundige beroepsorganisaties, dan ook niet achter deze werving.
Zorgmedewerkers uit arme landen worden erg gemakkelijk overgehaald om in rijke landen te komen werken. Een hoger loon is al snel geregeld, maar ook versnelde immigratieprocedures worden gebruikt om verpleegkundigen te lokken. Vooral in Engelstalige landen is meer personeel uit arme landen aan het werk, bijvoorbeeld in de VS en het VK. Hier is immers geen sprake van een taalbarrière.
Onze voorzitter, Stella Salden, was te gast in het radioprogramma Met het Oog op Morgen. In dit interview werd stilgestaan bij alle aspecten van de werving. Het Westen vergrijst ten eerste sterk, terwijl Afrikaanse landen juist een relatief jonge bevolking hebben. Ten tweede willen verpleegkundigen in derdewereldlanden hier graag komen werken en wij hebben ze nodig. Een en een is twee zou je kunnen zeggen. Volgens onze voorzitter Stella Salden wordt in deze positieve benadering alleen vergeten dat het tekort aan zorgpersoneel in arme landen het grootst is. Voor de uitbraak van het coronavirus kwamen we wereldwijd zes miljoen verpleegkundigen tekort. In lage- en middeninkomenslanden bedroeg het tekort toen 5,4 miljoen, negentig procent van het totale tekort dus. Als nog meer zorgpersoneel uit deze landen verdwijnt, wordt het zorgsysteem in arme landen ontwricht.
Onze voorzitter stelt in het interview verder dat verpleegkundigen uit arme landen ‘geronseld’ worden. Rijke landen denken niet na over de consequenties en er zijn geen internationale afspraken gemaakt. Op dit moment denken rijke landen puur aan de positieve kortetermijneffecten, terwijl op lange termijn het zorgsysteem vast zal lopen. Om personeel eerlijk en ethisch verantwoord over te laten komen, moeten acties goed worden gecoördineerd. Internationale afspraken zijn dus van groot belang. Om te zorgen dat rijke landen zich aan de afspraken houden, moeten de negatieve effecten duidelijk naar voren komen.
In plaats van gelijk over te gaan tot werving uit het buitenland moet volgens NU’91 eerst naar de situatie in het eigen land worden gekeken. Het tekort aan verplegend personeel is er altijd al geweest, maar door de pandemie is de krapte verscherpt. Juist nu moet daarom extra worden ingezet op het creëren van een veilige werkplek waar verpleegkundigen goed hun werk kunnen doen. Goede arbeidsvoorwaarden moeten bijdragen aan het aantrekkelijker maken van de zorg. Bovendien moet het ervoor zorgen dat de uitval minder wordt. Ieder land zou volgens NU’91 dus eerst zijn eigen zaken op orde moeten hebben, voordat verder wordt gekeken naar eventuele mogelijkheden in het buitenland.
Ben je benieuwd naar het volledige interview met Stella Salden? Bekijk dit via NOS Met het Oog op Morgen