Op 18 maart hebben wij je gevraagd om je stem te laten horen over het onderhandelingsresultaat voor de cao gehandicaptenzorg. Het resultaat van deze peiling kun je in dit artikel teruglezen. Uit de peiling kwam een aantal vragen vaak naar voren. In dit artikel zetten wij de antwoorden voor je op een rij.
Het balansverlof gaat per 1 januari 2023 in en vervangt de PBL-regeling. De bedoeling van het balansverlof is dat werknemers beter gefaciliteerd worden en een goede balans tussen werk en privé krijgen. Dit is onder andere belangrijk voor duurzame inzetbaarheid: werknemers moeten tot hun pensioen fijn kunnen blijven werken. Een belangrijke afspraak binnen het balansverlof is dat de indexatietermijn, die 5 jaar was, wordt verruimd met nog eens 5 jaar. Het wordt dus 10 jaar. Zo behoudt jouw gespaarde verlof zijn waarde.
Het balansverlof kun je bijvoorbeeld inzetten om tijdelijk afstand te nemen van je werk of minder uren te gaan werken. Je kunt het verlof ook besteden aan loopbaanoriëntatie en persoonlijke ontwikkeling. Het biedt ook een uitkomst bij persoonlijke, bijzondere of onvoorziene situaties in jouw privéleven.
Op 1 december 2022 en 1 december 2023 ontvangen werknemers in loondienst éénmalig 8 uur extra balansverlof, afhankelijk van de omvang en duur van het dienstverband over het lopende jaar. De komende tijd gaan cao-partijen de bedoeling van het balansverlof naar medewerkers en organisaties toelichten.
Ook de lagere schalen krijgen structurele loonsverhogingen. Iedereen krijgt een loonsverhoging van 2,2% die minimaal € 85,- moet bedragen. Als 2,2% van jouw bruto maandloon minder dan € 85,- is, krijg je alsnog € 85,- loonsverhoging. Procentueel kan deze groep dus een behoorlijke loonsverhoging krijgen die kan oplopen tot ruim 3%.
Daarnaast krijgen werknemers die tenminste 21 jaar zijn, minimaal 7 maanden in dienst zijn en gemiddeld 24 uur werken, een gegarandeerd minimumloon van € 13,- bruto.
Helaas hebben we deze afspraak niet kunnen maken voor de cao gehandicaptenzorg. Werkgevers gaven vanaf het begin van de onderhandelingen aan dat dit voor hen niet bespreekbaar is. Zij streven ernaar om alle werknemers zo lang mogelijk te behouden, omdat de sector moeite heeft om nieuw personeel te vinden. Daarom is er in de cao wel een afspraak gemaakt voor oudere werknemers: de generatieregeling. Maximaal 3 jaar voor de AOW-gerechtigde leeftijd mag je je dienstverband afbouwen tot 75%, terwijl je 85% salaris blijft ontvangen. De pensioenopbouw blijft 100%. Het doel is dat oudere werknemers zo mentaal en fysiek in balans blijven én van waarde blijven voor de organisatie en collega’s.
We hebben tijdens de onderhandelingen uiteraard gekeken naar de inflatie. NU’91 is ervan overtuigd dat werknemers in dit akkoord een loonsverhoging krijgen die hoger is dan de inflatie. Dit geldt met name voor de middengroepen, waarin een grotere achterstand was op de marktsector.
Reiskosten zijn zeker een onderwerp van gesprek geweest tijdens de cao-onderhandelingen. Uiteindelijk hebben we besloten om de beschikbare middelen met name in te zetten voor een verbetering van het inkomen. Kortom: als de reiskostenvergoeding omhoog was gegaan, was de loonsverhoging minder geweest.
Een belangrijke afspraak in de nieuwe cao is dat 100% van de netto te werken uren (inclusief vakantie-uren) wordt vastgelegd in het arbeids- en rusttijdenpatroon. 100% van de totaal te werken uren wordt ingeroosterd, tenzij werkgever en werknemer anders overeenkomen. De bedoeling van de jaarurensystematiek (JUS) is het bijdragen aan flexibiliteit en optimale arbeidsinzet. Door deze regeling wordt de balans tussen werk en privé beter. De werknemer krijgt door de JUS namelijk meer regie over werk- en rusttijden. Dit draagt bij aan de duurzame inzetbaarheid, die zowel voor de werknemer als de werkgever van belang is.
Dat heeft te maken met de betaalbaarheid van de cao. De middelen zijn er niet om de stijging eerder in te laten gaan. Het is simpelweg zo: hoe eerder de loonsverhoging ingaat, hoe lager de verhoging wordt.
De vergoeding voor bereikbaarheidsdiensten is niet veranderd in de nieuwe cao. Ook de ort blijft op hetzelfde niveau. De vergoeding voor een onrustige slaapdienst wordt wél verhoogd. Als tijdens de slaapdienst minder dan 50% onafgebroken rusttijd mogelijk was door noodzakelijke en onvoorziene werkzaamheden, worden de geplande ‘slaapuren’ als hele werkuren behandeld.
Binnen de verschillende cao’s liggen de accenten op andere aspecten. Wij zijn van mening dat de cao gehandicaptenzorg in zijn algemeenheid zeker niet slecht is in vergelijking met andere cao’s in de zorgsector.
