Dat zorgprofessionals te maken hebben met agressie op de werkvloer door patiënten, cliënten en hun familie is, helaas, geen nieuws. Het is al langer bekend dat agressie een serieus probleem vormt. Dit bleek ook al eerder uit eigen onderzoek van NU’91. Maar dat er ook sprake is van agressie door personen binnen de organisatie is toch enigszins verrassend te noemen. Dit laatste blijkt namelijk uit een recent onderzoek van PGGM&CO, dat is uitgevoerd onder 11.092 respondenten uit de zorg- en welzijnssector.
Drie vierde van de zorgprofessionals kwam afgelopen jaar minstens een keer in aanraking met agressie of ongewenst gedrag in combinatie met patiënten of cliënten. Hierbij kun je denken aan verbale- of fysieke agressie, maar ook aan seksuele intimidatie of bedreiging. Een groot deel van de werknemers in de zorg- en welzijnssector heeft het gevoel dat agressie is toegenomen het afgelopen jaar. Ze geven aan dat de toename is te wijten aan de coronacrisis.
In de meeste gevallen is agressie afkomstig van patiënten en cliënten. Toch spelen ook familie, andere bezoekers of omstanders een belangrijke rol en veroorzaken ook zij agressie op de werkvloer. Een kwart van de respondenten heeft aangegeven ook agressie te ervaren vanuit interne factoren, zoals leidinggevende en collega’s. Bij de ondervraagden komt dit meestal een enkele keer per jaar voor, maar een kleine groep van de zorgprofessionals heeft hier vaker mee te maken. Hierbij kun je denken aan verbale agressie of pestgedrag. De impact hiervan is groot: men raakt van slag (52%), krijgt mentale klachten (24%) en denkt erover om van baan te wisselen of is al van baan gewisseld binnen de eigen sector (15%). In sommige gevallen denken zorgprofessionals niet alleen om binnen de sector van baan te wisselen, maar denken ze er zelfs aan om van een baan te wisselen buiten de zorg- en welzijnssector. De mate hiervan is afhankelijk of de incidenten veroorzaakt worden door bijvoorbeeld patiënten of bezoekers (4%), of dat dat er sprake is van interne agressie door bijvoorbeeld collega’s (8%).
De meest voorkomende vorm van agressie is verbale agressie, afkomstig van patiënten en cliënten. Maar liefst twee derde had hier de afgelopen twaalf maanden mee te maken. Ook fysieke agressie kwam vaak voor, namelijk bij 38%. Seksuele intimidatie kwam in 22% van de gevallen voor en bedreiging of intimidatie bij 20%. De percentages van agressie afkomstig van familie, bezoekers of omstanders vallen lager uit.
De opvang na een incident met agressie is erg belangrijk. Zorgmedewerkers geven aan dat deze opvang over het algemeen goed wordt geregeld door collega’s en leidinggevende en dat ze hier tevreden over zijn. Toch blijven er interne mogelijkheden tot verbetering, zoals het aanbieden van een training en het aanleren van vaardigheden. Aangifte doen na een voorval met agressie wordt gezien als een belangrijk thema dat voor een groot deel bij de werknemers ligt. Ruim een kwart van de ondervraagden vindt dat er ruimte voor verbetering is binnen de eigen organisatie op dit thema. Van de mensen die aangifte wilden doen, deed een op de tien dit niet.
Beroepsorganisatie NU’91 vindt een veilige werkplek voor zorgprofessionals van cruciaal belang. Je veilig kunnen voelen op de werkplek is erg belangrijk en de voorkomende agressie is onacceptabel. Wij blijven ons hard maken voor een veilige werkplek. Ook blijven wij ons inzetten om anoniem en laagdrempelig aangifte te kunnen doen. Ben je benieuwd naar alle uitkomsten van het onderzoek? Lees hier dan meer over de resultaten.
