Van het zorgpersoneel geeft 33% aan niet goed genoeg uitgerust te zijn om de tweede coronagolf aan te kunnen. Daarnaast blijken nog steeds niet overal voldoende en deugdelijke beschermende middelen voorradig te zijn. Bovendien geeft 24% van de ondervraagden aan dat de reguliere zorg binnen de zorgorganisatie al wordt afgeschaald wegens de grote toename van covidpatiënten. Dat blijkt uit een ledenpeiling die NU’91 hield in samenwerking met het televisieprogramma EenVandaag.
De enquête werd door 2.800 zorgprofessionals ingevuld. Nu de tweede golf een feit is, wilden NU’91 en EenVandaag – met input van de beroepsgroep – in kaart brengen wat de huidige stand van zaken binnen is bij zorgprofessionals. Dat het nog niet overal op orde is, zorgt voor ongerustheid bij de beroepsorganisatie. Stella Salden, voorzitter van NU’91: “Het personeelstekort is normaal al een groot probleem. We weten dat er nog meer uitval komt als zorgprofessionals onvoldoende uitgerust weer aan de slag moeten. Tel daarbij het feit op dat zorgprofessionals ook zelf besmet kunnen raken. Dat zagen we al in grote mate tijdens de eerste golf. Er moet dus nog op heel veel terreinen iets gebeuren wil de zorg dit echt aan kunnen. En dan nog zal het een wankel evenwicht zijn.”
Uit de enquête blijkt tegelijkertijd dat verpleegkundigen en verzorgenden ondanks de vermoeidheid en de traumatische eerste golf hun patiënten en collega’s niet in de steek willen laten. Dat zorgt in 61% van de gevallen voor nog meer druk om te gaan werken. Stella Salden: “We hebben het tijdens de eerste golf gezien: deze beroepsgroep staat er. In sommige gevallen zelfs met risico voor de eigen gezondheid en die van hun naasten. Dat laat de betrokkenheid en hun verantwoordelijkheidsgevoel zien. We horen veel terug dat ze teleurgesteld en boos zijn over het gebrek aan waardering, met name vanuit de politiek. Er wordt bijvoorbeeld al zo lang gesproken over die bonus en deze is nog altijd niet uitgekeerd. Toch wordt wel van hen verwacht dat ze er nu weer staan. In sommige gevallen moeten zij zelfs met klachten gaan werken als de uitslag van een test er nog niet is, omdat er anders nog grotere personeelsproblemen zijn. Dat valt toch niet meer uit te leggen.”
Daarom pleit NU’91 ervoor dat de uitzonderingspositie die er nu voor zorgprofessionals is verdwijnt. Zo mogen zorgmedewerkers volgens de richtlijnen van het RIVM bij grote nood aan het werk, terwijl zij een verhoogd risico vormen. Bijvoorbeeld als zij terugkeren uit een land waar code rood of oranje geldt of wanneer zij nauw contact hebben gehad – of samenwonen – met een positief getest persoon. Die versoepeling van de quarantaineplicht is volgens de richtlijn alleen mogelijk ‘indien de continuïteit van zorg in het geding komt’. Op dit moment zien we echter dat door werkgevers zowel per sector, als per instelling de richtlijnen verschillend worden uitgelegd. Terwijl juist in de zorg wordt gewerkt met de meest kwetsbare mensen. “Uit de enquête blijkt dat dit zorgt voor veel onrust en onduidelijkheid. Het druist in tegen het gevoel van zorgprofessionals, omdat zij juist hun kwetsbare patiënten willen beschermen. Dit voelt voor hen dus heel dubbel. Een uitzondering kan er echt alleen zijn als de continuïteit van zorg niet meer gewaarborgd kan worden en andere oplossingen geen uitkomst bieden”, aldus Stella Salden.
NU’91 vindt dat er naar andere oplossingen gezocht moet worden voor het personeelsprobleem, zonder de veiligheid van zorgprofessionals en de zorg in het gevaar te brengen. Te denken valt aan uitwisseling van personeel op regionaal niveau, inzet van de aanmeldingen bij ‘Extra Handen voor de Zorg’ en gebruik te maken van de aanwas van nieuwe mensen die is ontstaat uit De Nationale Zorgklas. Dit is een landelijk initiatief dat ervoor zorgt dat er op een verantwoorde wijze, via een versneld leertraject, extra hulpkrachten worden voorbereid op het werken in de zorg. Ook de inzet van medisch personeel van defensie zou overwogen moeten worden.
